Philippe Van Haute* studeerde filosofie aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, KU Leuven. Hij promoveerde in 1987 met een proefschrift getiteld Psychoanalyse en filosofie: het imaginaire en het symbolische in het werk van Jacques Lacan. In 1992 werd hij docent aan de faculteit voor filosofie van de toen nog katholieke universiteit Nijmegen. Al in 1994 werd hij hier benoemd tot hoogleraar Wijsgerig antropologie. Zijn boek Tegen de aanpassing. Jacques Lacans ondermijning van het subject uit 2000 geldt nog altijd als een van de meest heldere en inzichtelijke studies over het werk van Lacan. Sinds die tijd verlegde Philippe de aandacht naar Freud. Met name diens Drie verhandelingen en Dora-studie vormden de basis voor een aantal belangrijke en vernieuwende stellingnames in de studie van de psychoanalytische theorie. Ten eerste, de betekenis van de pathoanalytische methode voor een systematische reflectie op het mens-zijn. Ten tweede, de niet-oedipale theorie van de seksualiteit. Ten derde, de problematiek van de verleiding en het trauma als rode draad doorheen Freuds werk. Ten vierde, de problematische plaats van de doodsdrift. Met Tomas Geyskens en later met Herman Westerink werden verschillende monografieën gepubliceerd, waaronder Spraakverwarring. Het primaat van de seksualiteit bij Freud, Ferenczi en Laplanche (2002), De kunst van een onmogelijk genot. Klinische antropologie van de hysterie bij Freud en Lacan (2010) en Verleiding, drift en herhaling: Freuds metafysica van het trauma (2022). Naast publicaties moet ook Philippes organisatietalent genoemd worden. Hij stond aan de wieg van een aantal grote internationale netwerken (zoals de International Society for Psychoanalysis and Philosophy en de Freud Research Group) waarin hij de vraag naar de betekenis van de psychoanalyse voor de filosofie telkens centraal stelde.

 

Met het overlijden van Philippe Van Haute verliest de psychoanalyse een belangrijke denker en auteur die een grote gedrevenheid had Freud te lezen en in zijn nog altijd actuele betekenis te ontsluiten. Wij wensen zijn vrouw en twee zonen veel sterkte toe.

 

Herman Westerink

 

 

* Philippe Van Haute was de eerste zeven jaargangen (1995-2001) van het Tijdschrift voor Psychoanalyse lid van het stichtingsbestuur. Hij stond hiermee aan de wieg van het Tijdschrift. Ook in die functie was hij zeer gedreven en betrokken.