Woede, wellust en weifelzucht
Summary
Anger, lust and the propensity for doubt – A Freudian symptomatology of obsessional neurosis
The case of the Rat Man is Freud’s most detailed attempt to develop a concrete symptomatology of obsessional neurosis. However, this attempt is burdened by the persistent confusion between hate and anger. This article sets out to analyse that confusion and to show how it prevents clear insight into the relation between the specific instinctual constellation and the specific psychological mechanism at work in obsessional neurosis. A phenomenological distinction between hate and anger also relativizes the dominance of the Oedipus complex in the symptomatology of obsessional neurosis.
Literatuur
- ANZIEU, D. (1988). L’autoanalyse de Freud. Parijs: PUF.
- DE VLEMINCK, J. (2007). Kaïn en Abel – De verloren zonen van de psychoanalyse? Psychoanalytische Perspectieven, 25, 347-375.
- DELEUZE, G. (1967). Présentation de Sacher- Masoch. Parijs: Minuit.
- FREUD, S. (1905). Drie verhandelingen over de theorie van de seksualiteit. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Klinische beschouwingen 1 (p. 48-177). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. (1906). Mijn opvattingen over de rol van de seksualiteit in de etiologie van de neurosen. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Klinische beschouwingen 2, (p. 10-23). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. (1907 /1908). Oorspronkelijke notities betreffende de ‹Rattenman›. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Ziektegeschiedenissen 5 (p. 98-182). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. (1909). Opmerkingen over een geval van dwangneurose. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Ziektegeschiedenissen 5 (p. 9-95). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. (1913). De dispositie tot dwangneurose. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Klinische beschouwingen 2 (p. 149-163). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. (1914). De Mozes van Michelangelo. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Cultuur en religie 1 (p. 131-167). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. (1915). Driften en hun lotgevallen. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Psychoanalytische theorie 2 (p. 31-65). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. (1926). Remming, symptoom en angst. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Psychoanalytische theorie 3 (p. 123-232). Amsterdam: Boom.
- FREUD, S. & breuer, j. (1895). Studies over hysterie. Sigmund Freud Nederlandse Editie: Klinische beschouwingen 5. Amsterdam: Boom.
- GEYSKENS, T. (2006). Deleuze over Sacher-Masoch – Literatuur als symptomatologie. Tijdschrift voor Filosofie, 68, 779-801. heidegger, m. (1961). Nietzsche 1. Pfullingen: Neske.
- KRIS, E. (1950). Einleitung zur Erstausgabe. In S. Freud, Briefe an Wilhem Fließ (p. 519-561). Frankfurt: S. Fischer (1986).
- LEAR, J. (2005). Freud. Londen: Routledge. mahony, p. (1986). Freud and the Ratman. Londen: Yale University Press.
- SCHELER, M. (1973). Wesen und Formen der Sympathie. Bern: Francke.
- VAN HAUTE, PH. & GEYSKENS, T. (2009). Ik geloof niet meer in mijn neurotica – Trauma en dispositie na het opgeven van de verleidingstheorie. Tijdschrift voor Psychoanalyse, 15, 146-158.
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Jaargang 31, nr. 1, maart 2025
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden
