Drift en grip
Samenvatting
Gedurende de eerste dagen na de geboorte is de kracht van de grijpreflex van de baby niet te evenaren. Nadien zullen we nooit meer met één hand ons eigen gewicht kunnen dragen. In die vroegste periode grijpt de baby zich bovendien vast aan alles wat maar met zijn handjes in aanraking komt, of dat nu een grotemensenvinger is of gelijk welk prul. De pasgeborene zoekt gretig houvast in de nog weinig gedifferentieerde wereld. Dat houvast als zodanig is belangrijker dan de aard van het object dat zich ertoe leent. Al na een half jaar is de grijpreflex helemaal verdwenen en heeft hij plaatsgemaakt voor een meer doelgericht grijpen. De aard van het object gaat dan een rol spelen, er ontstaan voorkeuren in de pogingen grip te krijgen op de wereld. We kunnen ons echter de vraag stellen of ook na het verdwijnen van de grijpreflex onze onuitroeibare nood aan houvast niet altijd iets behoudt van zijn oorspronkelijke ongerichtheid. Vooral in gevaarsituaties grijpen we ons als een volleerde baby vast aan eender welk object dat ons pad of onze voorstellingen kruist. Als zijn hele leven hem dreigt te ontglippen zoekt Vincent, de amateuralpinist uit de Nederlandse roman Grip van Stephan Enter, wanhopig houvast aan de kleinste oneffenheid in een steile klifwand in Engeland. Bijna aan de bovenrand gekomen, verliest hij echter greep op de situatie. Hij klemt zich zo krampachtig vast dat zijn knokkels wit worden, zijn hele lichaam trilt van misselijk makende angst. Pas als zijn angst geweken is, kan loslaten een optie worden. Daarnaast hebben we ook onze zeer persoonlijke onwrikbare overtuigingen, waar we ons angstvallig aan vastklampen en die we ons niet laten ontnemen. Zo laat ook de van zijn eigen gelijk overtuigde dwangneuroticus zich niet van de wijs brengen en zal hij iedereen die daar pogingen toe doet, bijvoorbeeld een psychoanalyticus of psychotherapeut, angstvallig op afstand houden. En ook als analyticus zelf kunnen we even halsstarrig gehecht zijn aan ons theoretisch of klinisch gelijk.
Onbeperkt toegang tot het online archief?
Wilt u dit artikel en alle andere artikelen in het archief onbeperkt kunnen lezen?
Log in of neem een abonnement.
© 2009-2024 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden