Mededeling

Maar er zijn ook nadelen verbonden aan die geslotenheid. De buitenwereld kan zich vaak moeilijk een voorstelling maken van wat een analyse is. Potentiële analysanten hebben vaak weinig beeld van wat hun in een analyse te wachten staat. Studenten in de psychologie en psychiatrie (en dat zijn mogelijke opleidingskandidaten) en ook psychotherapeuten-in-opleiding krijgen vaak weinig idee van wat we nou eigenlijk doen. En ook beleidsmakers, managers en financiers hebben geen idee van wat een analyse is. Dit komt onder meer door de geslotenheid van onze behandelkamer. Die geslotenheid is een fundament van ons vak, maar is onbedoeld ook de fundamentele oorzaak van het maatschappelijk isolement waarin de psychoanalyse verkeert, een isolement dat ons vaak wordt verweten en dat wij soms ook onszelf verwijten.

In onze positionering naar buiten wordt veelal op de academische wetenschap ingezet. Daarbij is vaak het uitgangspunt: hoe harder het onderzoek, hoe meer het publiek (waaronder potentiële patiënten, opleidingskandidaten, financiers) van de waarde van de psychoanalyse te overtuigen zou zijn. Maar hoe harder de cijfers, hoe meer het verhaal ontbreekt en hoe minder de cijfers vaak zeggen (Gomperts 2010). Het is juist het verhaal dat overtuigingskracht kan hebben en nieuwe patiënten en nieuwe opleidingskandidaten over de drempel kan trekken.

Om het verhaal over de psychoanalyse meer naar buiten te brengen, heb ik samen met de cineast Jane Snijders een korte film gemaakt waarin ik twee ex-analysanten interview over hun analyse. De eerste patiënt was in de vroege jaren tachtig in analyse, de tweede zo'n tien jaar geleden. Beide ex-analysanten vertellen hoe zij indertijd hun analyse hebben ervaren en wat het effect van hun analyse op hun leven in de jaren erna is geweest.

De film is bedoeld om patiënten die een analyse overwegen een beeld te geven van wat een analyse kan zijn en wat het met je kan doen. De film bedoelt ook studenten, aankomende psychotherapeuten, collega's en beleidsmakers een beeld te geven van wat een psychoanalyse is.

Ik streef met deze film geen representativiteit na. Het ging mij om een levensecht portret van het proces en effect van een psychoanalyse. De eerste vrouw kende ik via mijn werk op de universiteit, de tweede heeft Jolien Zevalkink van het Nederlands Psychoanalytisch Instituut laten weten aan een dergelijk project mee te willen doen.

Mijn dank gaat uit naar het NPI dat de gelegenheid bood deze film te maken en de Stichting Psychoanalytische Fondsen voor de financiële steun die de film mogelijk maakte. Ik bedank vooral ook de twee geïnterviewde ex-analysanten die bereid waren hun verhaal voor de camera te vertellen.

Mocht u de film (duur 35 minuten) voor voorlichting of onderwijs willen gebruiken, dan is de DVD te huur bij het NPI via Femke Ceresa, telefoon: +31 20 5703838; e-mail: ceresa@npsai.nl.

© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x

De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.