Een bijzondere setting
Samenvatting
De Franse filosoof Merleau-Ponty heeft ons in zijn bekende Phénoménologie de la perception indringend gewezen op het belang of zelfs de noodzaak van een waarnemingsveld voor de mogelijkheid om hoe dan ook iets te kunnen waarnemen. Om iets te kunnen waarnemen moet dat iets in iets anders zijn ingebed. De vraag dringt zich dan ook op of we iets dat in absolute zin van al het andere geïsoleerd is, wel kunnen waarnemen, althans voor zover we ‹waarneming› opvatten als een mentale ervaring die een puur zintuiglijke gewaarwording overstijgt (zonder er zich helemaal van los te maken). Een waarneming zonder veld — of noem het achtergrond, kader, omgeving, context, decor, situatie, setting — blijft inderdaad onbegrijpelijk en verstoken van elke zin. Zoals Martin Scorsese zei over de cinema, is ook de psychoanalytische behandeling ‹a matter of what's in the frame en what's out›. Ook de ‹analytische situatie›, zoals Freud het noemde, is zo'n kader, een ‹omlijsting› die dienst doet als waarnemingsveld en die de optimalisering beoogt van de waarneming van mentale inhouden of ‹psychoanalytische objecten›. Het prototype van de klassieke analytische setting bestaat nog steeds maar heeft zich na Freud tegelijk vertakt in tal van gedaanten, die variëren in de mate waarin ze zich van ‹het origineel› verwijderen.
Onbeperkt toegang tot het online archief?
Wilt u dit artikel en alle andere artikelen in het archief onbeperkt kunnen lezen?
Log in of neem een abonnement.
© 2009-2024 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden