Symbolen en clichés: de revisie van de psychoanalytische symboolleer door Alfred Lorenzer
Summary
Alfred Lorenzer defines psychoanalysis as the science of human interaction. He proposes a revision of the current psychoanalytical idea of symbols, which allows for unconscious symbolism. Lorenzer, however, wishes to apply the word ‘symbol’ only to conscious psychic representations, using contemporary philosophical theories about language to sustain his argument. He introduces the word ‘cliché’ to his theory to denote those representations that have lost their symbolic function. Clichés refer to repressed content. The psychoanalyst focuses on communication in his patient, communication being the area where symbols and clichés are visible and constitute the opening for analytical work.
Literatuur
- Cassirer, E. (1923), Die Philosophie der symbolischen Formen I. Bruno Cassirer, Berlin (deel I, II en III 1923-1929).
- Freud, S. (1893), Über den psychischen Mechanismus hysterischen Phänomenen. Gesammelte Werke I, S. Fischer, Frankfurt am Main, p. 81-98
- — (1900), Die Traumdeutung. Gesammelte Werke II & III, p.1-185.
- — (1912), Adviezen voor de arts bij de psychoanalytische behandeling. Nederlandse Editie. Klinische Beschouwingen 4. Boom, Amsterdam/Meppel, p. 85-99
- — (1916), Vorlesungen zur Einführung in die Psychoanalyse. Gesammelte Werke XI. S. Fischer, Frankfurt am Main, p. 1-497
- — (1917), Trauer und Melancholie. Gesammelte Werke X. S. Fischer, Frankfurt am Main, p. 427-446
- Habermas, J. (1971), Zur Logik des Sozialwissenschaften. Suhrkamp, Frankfurt.
- — (1974), Erkenntnis und Interesse. Suhrkamp, Frankfurt.
- — (1976), Zur Rekonstruktion des Historischen Materialismus. Suhrkamp, Frankfurt.
- Jones, E. (1919), Theorie der Symbolik. Internazionale Zeitschrift für ärtzliche Psychoanalyse V, p. 244SS.
- Langer, S. (1965), Filosofische Vernieuwing. Spectrum, Utrecht.
- Lorenzer, A. (1970), Kritik des psychoanalytischen Symbolbegriff. Suhrkamp, Frankfurt.
- — (1971), Psychoanalyse als Sozialwissenschaft. Suhrkamp, Frankfurt.
- — (1972), Spracherzörung und Rekonstruktion: Vorarbeiten zu einer Metatheorie der Psychoanalyse. Suhrkamp, Frankfurt.
- — (1977), Sprachspiel und Interaktionsformen. Suhrkamp, Frankfurt.
- Stekel, W. (1911), Die Sprache des Traumes. Wiesbaden.
- Wittgenstein, L. (i960), Philosophische Untersuchungen. Suhrkamp, Frankfurt.
- Zuiderveld, A.C. (1982), De tirannie van het cliché. Van Loghum Slaterus, Deventer.
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Jaargang 31, nr. 2, juni 2025
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden
