Epigenetica en psychoanalyse
Samenvatting
De psychoanalyse was in het begin sterk verweven met de biologie. Freud ontwikkelde zijn theorie over het functioneren van het mentale leven van de mens aan het einde van de negentiende, begin twintigste eeuw. Doordat hij was opgeleid als arts was zijn denken sterk biologisch bepaald en aanvankelijk baseerde hij zijn psychologische theorieën op neurologische en neurofysiologische principes (Freud 1950 [1895]). De psychoanalyse heeft zich aansluitend, behalve als specifieke behandelmethodiek, vooral ontwikkeld als metapsychologische theorie over het mentale functioneren van de mens, gebaseerd op gedegen observaties bij de ontwikkeling en behandeling van kinderen en volwassenen. Kandel (1999) meent in zijn bekende artikel Biology and the future of psychoanalysis — A new intellectual framework for psychiatry revisited dat de psychoanalyse weliswaar heeft geleid tot ‹het meest coherente en intellectueel bevredigende beeld van de geest› (p. 505), maar dat de psychoanalyse er goed aan zou doen zich meer te richten op de cognitieve neurowetenschappen en op de biologie. Het zou zowel conceptueel en experimenteel voordeel bieden als leiden tot een meer wetenschappelijk onderbouwde psychoanalyse. Hij pleit dus voor een psychoanalyse die zich beweegt in de richting van de biologie en de neurowetenschappen. Dit artikel van Kandel markeert een nieuwe fase in het begrijpen van de relatie tussen biologie en psychoanalyse. Het heeft geleid tot de oprichting in 2000 van een internationale vereniging, de International Neuropsychoanalysis Society (NPSA), die zich inzet voor het verspreiden van kennis over en het ontwikkelen van neurowetenschappelijk onderzoek naar psychoanalytische concepten.1 Momenteel, vijftien jaar verder, kunnen we stellen dat inmiddels het omgekeerde ook plaatsvindt: een biologie die zich meer beweegt in de richting van de psychoanalyse (Hofer 2014). In dit artikel zal ik hier nader op ingaan, opdat deze beweging psychoanalytici niet ongemerkt voorbij zal gaan.
Onbeperkt toegang tot het online archief?
Wilt u dit artikel en alle andere artikelen in het archief onbeperkt kunnen lezen?
Log in of neem een abonnement.
© 2009-2024 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden