Baarmoedernijd: een miskend gevoel
Summary
Manifestations of unconscious ‘womb envy’ are not uncommon in societies and cultures where the male is dominant. The consequences of such envy are responsible for much unhappiness in the personal lives of many men. The topic, however, is neglected in the psychoanalytic literature.
The reason for this neglect of the subject may be found in the need for strong defences – in psychoanalysts as much as in others – against the awful feeling of envy of the mother who can make a child. The boy experiences his biologically determined incapability of doing so as a ‘narcissistic mortification’; how he will overcome this injury depends on the vissicitudes of his development.
The manifold defensive structure necessary to protect a narcissistically hurt Self can lead to diverse pathological symptoms.
In psychoanalytic treatment countertransference feelings can give an idea of the usually strongly repressed womb envy when it is acted out instead of verbalized. Empathy for the small childs feelings and tactful analysis of hate and envy in the transference-countertransference constellation are necessary if the patient is to be helped to integrate these feelings.
Literatuur
- Benneker, B. (2002). De man als moeder. Cicero, Tijdschrift van het Leids Universitair Medisch Centrum, 2002 (20), 20.
- Bott Spillius, E. (1993). Varieties of envious experience. International Journal of Psychoanalysis, 74 (6), 1199-1213.
- Emanuel, R. (2002). On becoming a father: reflections from infant observation. In J. Trowell & A. Etchegoyen, The Importance of Fathers. The New Library of Psychoanalysis 42. Hove: Brunner-Routledge.
- Freud, S. (1909). Analyse van de fobie van een vijfjarige jongen (‘De kleine Hans’). Sigmund Freud Nederlandse Editie: Ziektegeschiedenissen 1. Meppel/Amsterdam: Boom.
- Furman, E. (2001). On Being and Having a Mother. New York: International Universities Press.
- Lampl-de Groot, J. (1976). Personal Experience with Psychoanalytic Technique and Theory During the Last Half Century In J. Lampl-de Groot, Man and Mind, Collected Papers (p. 349-357). Assen/Maastricht: Van Gorcum, 1985.
- Lax, R.F. (1997). Boys’ Envy of Mother and the Consequences of this Narcissistic Mortification. Psychoanalytic Study of the Child, 52, 118-140.
- Leeuw, P.J. van der (1958). The Preoedipal Phase of the Male. Psychoanalytic Study of the Child, 13, 352-375.
- Oosterhuis, E. (2001). Wat willen psychoanalytici niet weten? Tijdschrift voor Psychoanalyse, 7, 138-142.
- Wijndelts, W. (2002). Mulisch wil een kind baren. NRC Handelsblad, 30 september 2002.
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Jaargang 31, nr. 1, maart 2025
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden
