Paniek en psychoanalytische psychotherapie

Deze ‹manual› staat vol voorbeelden, heel vaak gaan de gevalsbeschrijvingen in essentie over een dubbelzinnige houding tegenover separatie, over woede in het kader van gehechtheid. Ouders worden meestal ervaren als afwezig, incompetent of afwijzend. Paniek verwijst dan naar agressie jegens de ander, maar ook angst voor diezelfde ander, en naar zelfbestraffing en verzorgd willen worden.

Psychoanalytische psychotherapie bestaat voor de auteurs uit vierentwintig sessies in een frequentie van twee sessies per week. Overdracht en omgaan met separatie zijn belangrijke hefbomen in de behandeling. Advies geven of ‹het even overnemen› zijn ‹pitfalls› die de therapeut tracht te vermijden. Actief zoeken naar de ‹life events› die paniek oproepen en in allerlei omstandigheden zijn eigen beslissingen leren nemen zijn de doelstellingen van de psychotherapie. De belangrijkste defensiemechanismen in deze gevallen, namelijk reactievorming, ongedaan maken, somatisatie en externalisatie, komen uitvoerig aan bod in de voorbeelden. In een tweede deel komen bij uitbreiding ook agorafobie, sociale fobie, gegeneraliseerde angst, PTSD en persoonlijkheidsstoornissen aan bod.

Een manco van dit boekje vind ik dat men te volledig wil zijn, maar te weinig uitwerkt en soms zichzelf herhaalt. De DSM dwangmatig volgen leek hier meer de leidraad te zijn dan het uit de doeken willen doen van het intrapsychisch functioneren in al zijn facetten. Hun therapievorm omschreven deze auteurs al in de vorige eeuw (Milrod e.a. 1998) als verkennende psychotherapie voor patiënten met een paniekaanval. Ik vond in dit boekje weinig nieuws veertien jaar later! Ik had naar aanleiding van de interessante voorbeelden meer reflectie, differentiatie en explicitatie verwacht, maar kreeg — tot mijn verbazing — bijna een replica van die eerste publicatie te lezen.

© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x

De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.