Psychotherapie met psychotici: mogelijkheid of illusie?
Summary
Jacques Lacan’s theory of psychosis is illuminated by a case study that sets out to define the necessary conditions for psychotherapy with psychotics. An important stage in therapy is the ‘castration’ (separation), that frustrates the patient and forces him to express his longing in words. Readiness to engage with the psychotic is a ‘conditio sine qua non’ for therapy.
Literatuur
- Abraham, K. (1908), Die psychosexuellen Differenzen der Hysterie und der Dementia praecox. Zentralblatt für Nervenheilkunde und Psychiatrie, 31, p. 521-533.
- Bateson, G. (1972), Steps to an ecology of mind. Granada Publishing, Londen/Toronto/Sidney/New York (1978).
- Chabot, C.B. (1982), Freud on Schreber: Psychoanalytic Theory and the Critical Act. The University of Massachusetts Press, Amherst.
- Ferenczi, S. (1911), Un cas de paranoïa déclenchée par une excitation de la zone anale. In: S. Ferenczi, Œuvres complètes: Psychanalyse I. Payot, Parijs, p. 146-149.
- Freud, S. (1911), Psychoanalytische Bemerkungen über einen autobiografisch beschriebenen Fall von Paranoia (Dementia Paranoides). Gesammelte Werke VIII. Imago Publishing Co. Ltd., Londen, p. 239-320.
- Gogolj, N.(z.j.), De neus. In: Petersburgse vertellingen. Uitgeverij Foreholte, Voorhout.
- Kafka, F. (1915), Die Verwandlung. In: Sämtliche Erzählungen. Fischer Verlag GmbH, Frankfurt am Main.
- Kroon, J.A.M. de (1993), Taal en psychose. Een onderzoek naar de relatie tussen taal en psychose volgens het structuralisme van Jacques Lacan en een mogelijke psychotherapie. De Tijdstroom, Utrecht.
- Lacan, J. (1949), Le stade du miroir comme formateur de la fonction du Je telle qu’elle nous est révélée dans l’expérience psychanalytique. In: Écrits. Éditions du Seuil, Parijs (1966), p. 93-100.
- Lacan, J. (1953), Fonction et champ de la parole et du langage en psychanalyse. In: Écrits. Éditions du Seuil, Parijs (1966), p. 237-322.
- Lacan, J. (1956a), D’une question préliminaire à tout traitement possible de la psychose. In: Écrits. Éditions du Seuil, Parijs (1966), p. 531-583.
- Lacan, J, (1956b), Les psychoses. Le Séminaire, livre III. Éditions du Seuil, Parijs (1981).
- Lacan, J. (1957), La relation d’objet. Séminaire, livre IV. Éditions du Seuil, Parijs (1994).
- Lacan, J. (1958), La signification du phallus. Die Bedeutung des Phallus. In: Écrits. Éditions du Seuil, Parijs (1966), p. 685-695.
- Lacan, J. (1960), Subversion du sujet et dialectique du désir dans l’inconscient freudien. In: Écrits. Editions du Seuil, Parijs (1966), p. 793-827.
- Lacan, J. (1964), Du ‘Trieb’ de Freud et du désir du psychanalyste. In: Écrits. Éditions du Seuil, Parijs (1966), p. 851-854.
- Lacan, J. (1976), Le Sinthome. Le Séminaire, livre XXIII. Ornicar?, 6, p. 3-20; 7, p. 3-18; 8, p. 6-20; 9, p. 32-40; 10, p. 5-12; 11, p. 2-9.
- Lacan, J. (1974), Télévision. Éditions du Seuil, Parijs.
- Lefort, R. et R. Lefort (1988), Les structures de la psychose. L’Enfant au loup et le Président. Éditions du Seuil, Parijs.
- Levinas, E. (1969), Het menselijk gelaat. Ambo, Utrecht.
- Levinas, E. (1982), Ethique et infini. Librairie Arthème Fayard, Parijs.
- Lévi-Strauss, Cl. (1958), Antropologie structurale. Librairie Plon, Parijs (1974).
- Masson, J.M. (transl/ed.) (1985), The complete letters of Sigmund Freud to Wilhelm Fließ, 1887-1904. Harvard University Press, Cambridge Mass.
- Pankow, G. (1969), L’homme et sa psychose. Éditions Aubier Montaigne, Parijs (1983).
- Pankow, G. (1977), Structure familiale et psychose. Éditions Aubier Montaigne, Parijs (1983).
- Quackelbeen, J. (1991). Zeven avonden met Jacques Lacan. Psychoanalytische commentaren bij ‘Télévision’. Academia Press, Gent.
- Rosen, J.N. (1962), Direct Psychoanalytic Psychiatry. (Geraadpleegde versie: Duitse vertaling 1964, Psychotherapie der Psychosen. Hippokrates-Verlag, Stuttgart).
- Roth, P. (1972), The breast. Holt, Rinehart and Winston, New York/Chicago/San Francisco.
- Sartre, J.P. (1943), L’être et le néant. Essai d’ontologie phénoménologique. Gallimard, Parijs.
- Sass, L. (1994), The paradoxes of delusion. Wittgenstein, Schreber, and the Schizophrenic mind. Cornell University Press, Ithaca and London.
- Schreber, D.P. (1903), Denkwürdigkeiten eines Nervenkranken. Syndikat, Frankfurt am Main (1985).
- Searles, H. (1965), Collected papers on schizophrenia and related subjects. The Hogarth Press Ltd., Londen (1988).
- Sechehaye, M.-A. (1950), Dagboek van een schizofreen. Lemniscaat, Rotterdam (1976).
- Sechehaye, M.-A. (1954), Terugkeer naar het nulpunt. Genezing van een schizofreen. Lemniscaat, Rotterdam (1980).
- Selvini Palazzoli, M. e.a. (1989), Family Games. General models of psychotic processes in the family. W.W. Norton & Company, New York/Londen.
- Sullivan, H. S. (1947), Schizophrenia as a human process. W.W. Norton & Company, New York (1974).
- Waelhens, A. De, (1972). La psychose. Essai d’interprétation analytique et existentiale. Nauwelaerts, Louvain/Bruxelles (1980).
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Jaargang 31, nr. 1, maart 2025
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden
