De Rattenman, zijn schuldgevoel en zijn twee gevoelsconflicten
Samenvatting
Ruim honderd jaar geleden publiceerde Sigmund Freud Opmerkingen over een geval van dwangneurose, de gevalsstudie van de Rattenman. Deze tekst kan gezien worden als kritische reflectie op en ook samenvatting van Freuds studies over de dwangneurose tot dan toe. Freud zelf maakt dat duidelijk wanneer hij het theoretische deel van zijn studie begint met een terugblik op een eerdere definitie van dwangvoorstellingen als ‹getransformeerde, uit de verdringing terugkerende verwijten, die altijd betrekking hebben op een seksuele, met lust verrichte actie in de kinderjaren› (Freud 1896, p. 770). We zouden daar nog Manuscript K uit 1896 aan toe kunnen voegen, waar Freud schrijft dat de dwangneurose zijn oorsprong heeft in een primaire agressief-seksuele ervaring die gepaard ging met lust, een ervaring die een zelfverwijt doet ontstaan dat eerst bewust is en later verdrongen wordt (Freud 1985, p. 293). De casus van de Rattenman grijpt daarnaast terug op Freuds eerdere gedachten over cultuur en moraal, dat wil concreet zeggen, de relatie tussen de verdringing van de seksuele drift en autoriteit (vaderfiguur).
Onbeperkt toegang tot het online archief?
Wilt u dit artikel en alle andere artikelen in het archief onbeperkt kunnen lezen?
Log in of neem een abonnement.
© 2009-2024 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden