Het fantasma van de doodsdrift
Summary
Freuds hypothesis of a biological death instinct is unacceptable because it lacks a biological basis. A spontaneously developing psychological death instinct has no foundation either. The clinical phenomena that led Freud to posit a death instinct can be understood via three basic illusions, which arise in each individual as a reaction to the awareness of death: the omnipotent I, the omnipotent other, and the paradisal symbiosis of mother and child. The importance of the awareness of death is illustrated by Greek mythology and by observation of children. Where there is no death or no awareness of death, there are no absolute illusions of divine power or immortal love that can explain the demonic (which Freud tried to understand with his notion of the death instinct).
Literatuur
- De Coninck, H. (1998), De gedichten. Deel 1. Gebundelde en nagelaten gedichten. De Arbeiderspers, Amsterdam/Antwerpen.
- Dolto, Fr. (1984), Limage inconsciente du corps. Le Seuil, Paris.
- Freud, S. (1912-13), Totem en taboe. Nederlandse Editie: Cultuur en Religie 4. Boom, Meppel/Amsterdam.
- Freud, S. (1914), Ter introductie van het narcisme. Nederlandse Editie: Psychoanalytische Theorie 1. Boom, Meppel/Amsterdam, p. 25-62.
- Freud, S. (1915a), Driften en hun lotgevallen. Nederlandse Editie: Psychoanalytische Theorie 2. Boom, Meppel/Amsterdam, p. 29-65.
- Freud, S. (1915b), Het onbewuste. Nederlandse Editie: Psychoanalytische Theorie 2. Boom, Meppel/Amsterdam, p. 87-152.
- Freud, S. (1915c), Het onbehagen in de cultuur. Nederlandse Editie: Cultuur en Religie 2. Boom, Meppel/Amsterdam, p. 77-173.
- Freud, S. (1915d), Actuele beschouwingen over oorlog en dood. Nederlandse Editie: Cultuur en Religie 3. Boom, Meppel/Amsterdam, p. 37-68.
- Freud, S. (1920), Aan gene zijde van het lust-principe. Nederlandse Editie: Psychoanalytische Theorie 2. Boom, Meppel/Amsterdam, p. 93-163.
- Freud, S. (1923), Het Ik en het Es. Nederlandse Editie: Psychoanalytische Theorie 3. Boom, Meppel/Amsterdam, p. 9-82.
- Green, A., P. Ikonen, J. Laplanche e.a.(i989), La pulsion de mort. PUF, Paris.
- Hinshelwood, R.D. (1991), A dictionary of Kleinian thought. Free Association Books, London.
- IJsseling, S. (1997), Apollo, Dionysos, Aphrodite en de anderen. Griekse goden in de hedendaagse filosofie. Boom, Amsterdam.
- IJsseling, S. (1998), Drie Godinnen. Mnemosyne, Demeter, Moira. Boom, Amsterdam.
- Kappelle, W. (1998), Apoptose, een biologische basis van de doodsdrift? Tijdschrift voor Psychoanalyse 4 (3), p. 170-176.
- Lacan, J. (1966), Écrits. Le Seuil, Paris.
- Lachaud, D. (1998), La jouissance du pouvoir. De la mégalomanie. Hachette, Paris.
- Levi, P. (1991), De verdronkenen en de geredden. Meulenhoff, Amsterdam.
- Paulus, C. (1997), Serienmörder: Ursachen und Entwicklung extremer Gewalt. [WWW-Dokument] URL, http://www.uni-sb.de/philfak/fb6/ezw/ abteil/motiv/paper/murder.htm ***
- Schwab, G. (1984), Griekse mythen en sagen. Prisma-boeken, Het Spectrum, Utrecht/Amsterdam.
- Van Coillie, F. (1998), Omtrent psychoanalyse en dood. Tijdschrift voor Psychoanalyse 4 (2), p.70-85.
- Vergote, A. (1997), La psychanalyse à lépreuve de la sublimation. Les Éditions du Cerf, Paris.
- Verhaeghe, P. (1998), Liefde in tijden van eenzaamheid. Drie verhandelingen over drift en verlangen. Acco, Leuven/Amersfoort.
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 1382-516x
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Jaargang 31, nr. 1, maart 2025
Nieuwsbrief Boom Psychologie
Meld u nu aan en ontvang maandelijks de Boom Psychologie nieuwsbrief met aantrekkelijke aanbiedingen en de nieuwe uitgaven.
Aanmelden
